Ο εκλογικός νόμος αποτελεί στοιχείο αποτύπωσης των πολιτικών συσχετισμών, δεν αποτελεί πανάκεια για τη λύση λειτουργικών προβλημάτων του πολιτικού συστήματος.

Η αναλογική δεν αποτελεί το αποκλειστικό κριτήριο της πολιτικής επιβίωσης ή ενδυνάμωσης των «μικρότερων» κομμάτων. Πόσο μπορούν να πείσουν τα κόμματα του Ελληνικού Κοινοβουλίου όταν σχεδόν όλα δηλώνουν με σαφήνεια ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια; Πόσο μπορούν να πείσουν όταν αντί να προτείνουν στον Ελληνικό Λαό ελάχιστες συναινέσεις κυβερνητικής πρότασης δηλώνουν με σαφήνεια ότι δεν υπάρχει προοπτική συνεννόησης; Όταν ο στόχος τους είναι απλά και μόνο η μεγαλύτερη καταγραφή; Η απλή αναλογική χωρίς τη γενναία αποδοχή ότι δεν κατέχουν την απόλυτη αλήθεια και χωρίς την προσπάθεια ελάχιστων συναινέσεων θα καταλήξει μπούμερανγκ για τα μικρότερα κόμματα . Στον εκβιασμό της χαμένης ψήφου, τα «μικρότερα» κόμματα αντιπαραθέτουν τον εκβιασμό του 3% της διατήρησης ή τον εκβιασμό της «ενίσχυσης» τους , έτσι απλά για να φαινόμαστε περισσότεροι. Οι πολίτες θα απελευθερωθούν από τη «χαμένη ψήφο», αλλά αν δεν ισχύσει η προσπάθεια συνεννόησης, κοινών προγραμματικών θέσεων και αμοιβαίων δεσμεύσεων, θα απελευθερωθούν και από τους άλλους εκβιασμούς. Το «βρώμικο» '89 της συγκυβέρνησης, ακολούθησε το '90 της αυτοδυναμίας, το 1 2,7% της Ενωμένης Αριστεράς του 1 974 κατέληξε 7,7% του ΚΚΕ και του ΣΥΝ το 2000. Δεν μπορεί να φταίει μόνο το εκλογικό σύστημα....

Η δημοκρατία στηρίζεται στην ανάδειξη αντιπροσώπων των πολιτών. Η ύπαρξη κομμάτων (πολιτικών θεσμών αντιπροσώπευσης και διαχείρισης) οδηγεί σε κομματικά υποδεικνυόμενους εκπροσώπους που λειτουργούν σαν ενδιάμεσοι. Εκλογικές περιφέρειες με λιγότερες βουλευτικές έδρες ευνοούν την μεταφορά του άξονα του πολιτικού ανταγωνισμού στην κοινωνία και στους πολίτες που αναθέτουν διακριτούς ρόλους ευθύνης στους εκπροσώπους τους. Προφανώς, από μόνο του αυτό δεν αρκεί. Και σε διεδρικές και σε τριεδρικές και σε επταεδρικές περιφέρειες οι υποψήφιοι μπορεί θαυμάσια να λειτουργούν χωρίς να αναβαθμίζουν το ρόλο τους.

Αν υπάρχουν πολλές ίσου μεγέθους περιφέρειες δεν θα υπάρχουν πρώτης και δεύτερης κατηγορίας περιφέρειες (και πρώτης και δεύτερης κατηγορίας Βουλευτές). Αυτό συμβάλλει στην ποιότητα του πολιτικού ανταγωνισμού και στον πλουραλισμό του πολιτικού συστήματος. Μεταφέρει το άξονα από το Κέντρο (Αθήνα, Θεσσαλονίκη) πιο κοντά στην υπόλοιπη Ελλάδα. Δίνει ίσο βάρος σε κάθε περιφέρεια μη επιτρέποντας τη δημιουργία στο εσωτερικό της αντίθετων πόλων που μοιραία οδηγούν στην υποβάθμιση όλων και σε υποψηφίους που προσπαθούν να επιβιώσουν πολιτικά υποσχόμενοι τα πάντα σε κάθε κοινωνικό ή γεωγραφικό πόλο και ελπίζοντας ότι οι πόλοι μεταξύ τους δεν επικοινωνούν και δεν καταλαβαίνουν ότι « τα δίκαια αιτήματα » των μεν είναι « κατάφορες αδικίες » των δε.

Μικρότερου μεγέθους περιφέρειες δίνουν τη δυνατότητα σε τοπικής αναφοράς στελέχη να έχουν καλύτερη τύχη διεκδικώντας μια βουλευτική έδρα. Τα στελέχη αυτά αναδεικνύονται από την τοπική κοινωνία και ελέγχονται από αυτήν, έχουν τη δίκαια αίσθηση αποκλεισμού, όταν οι δυνατότητες ανάδειξης και ελέγχου αφήνονται στο κόμμα το οποίο εξ ονόματος των εκλογέων ελέγχει το βουλευτή. Το άμεσο αποτέλεσμα είναι η υποβάθμιση του βουλευτή σε στοιχείο του κόμματος, που τον χειραγωγεί ώστε να τον αναδείξει. Το αντιπροσωπευτικό θεσμικό σώμα μετατρέπεται σε άθροισμα διαμεσολαβητικών μηχανισμών. Πόσο μάλλον όταν οι δυνατότητες αυτές ανατίθενται σε άλλους μηχανισμούς (και όχι στα κόμματα) μέσω της αναζήτησης μέσων διεξαγωγής του προεκλογικού αγώνα. Αυτό είναι το θεωρητικό και το πραγματικό σχήμα της «διαπλοκής» που δεν είναι κάποιος μπαμπούλας που πρέπει να φύγει από τα όνειρα μας κλείνοντας σφιχτά τα μάτια μας ....

Στις τελευταίες εκλογές, « οικεία πρόσωπα » απέκτησαν συγκριτικό πλεονέκτημα γιατί η εικόνα λειτούργησε σαν « πολιτική διαφήμιση ». Το φαινόμενο αυτό δεν πρόκειται να ανακοπεί μόνο με την κατάτμηση των περιφερειών. Απλά θα περιοριστεί. Για να ανακοπεί πρέπει η οικειότητα από το « σαλόνι » και την « τηλεόραση » να περάσει στο « δρόμο ». Η οικειότητα του προσώπου να γίνει οικειότητα των θέσεων και των απόψεων. Να ψηφίζεται κάποιος για αυτά που λέει και κάνει και όχι απλά επειδή είναι «οικείος»...

Επιλογές περιήγησης: Αρθρα του καθ. κ. Θεόδωρου Χατζηπαντελή >  Aρθρα στο Έθνος